Артыкулы і навіны

15 ліпеня 2025 г. беларусы будуць адзначаць 615 год з дня Грунвальдскай бітвы. Апошні раз па ўсёй краіне шырока адзначаліся 600-я угодкі гэтай падзеі, найбольш маштабнае святкаванне прайшло ў Наваградку. Мікалай Гусоўскі ў сваёй паэме “Песня пра зубра” не пісаў пра Грунвальдскую бітву, але пакінуў нам апісанне падрыхтоўкі ваяроў.

Зборнік вершаў Максіма Багдановіча “Вянок” пабачыў свет на пачатку 1914 г., хаця на вокладцы пазначаны 1913 год. Ідэя выдаць свае творы асобнай кніжкай саспела ў паэта значна раней. Паводле Вацлава Ластоўскага, праз некалькі месяцаў пасля паездкі Максіма ў Вільню і Ракуцёўшчыну ён даслаў у рэдакцыю “Нашай Нівы” рукапіс пад загалоўкам “Кніжка выбраных вершаў”

Мы ўжо пісалі пра першую Ружанскую бібліятэку Сапегаў, якая паводле тэстамента Казіміра Льва Сапегі была перададзена ў Віленскую акадэмію. Пасля смерці Казіміра Льва Сапегі ў 1656 г. Ружаны пераходзяць траюраднаму брату нябожчыка Паўлу Яну Сапегу, вялікаму гетману літоўскаму і ваяводзе віленскаму. Але ён амаль няспынна быў на вайне і займацца палацам і тым больш збіраць бібліятэку не меў магчымасці.

У далёкім 1998 годзе была падрыхтавана да друку і мусіла выйсці накладам у 7500 асобнікаў кніга Кастуся Тарасава “Кароткі ваенна-гістарычны слоўнік”, але з пэўных прычынаў не пабачыла свет.

Зборнік гістарычных дэтэктываў Кастуся Тарасава “Залатая горка” пабачыў свет ў 1998 годзе ў кніжнай серыі “Начны ганец”. Кніга складалася з трох аповесцяў на рускай мове: “Золотая горка”, “Чёрный шлях” і “Тропа Каина”. У першым творы падзеі адбываюцца на пачатку ХХ ст. у Мінску, а Залатая горка – гэта адзін з раёнаў горада, пра які сёння нагадвае аднайменная вуліца.

У дзяцінстве мы з сябрамі даследавалі руіны палаца Сапегаў ды спрабавалі патрапіць у яго падвалы. Мы ў фантазіях уваскрашалі жыццё колішніх уладальнікаў. Розныя казкі пра скарбы ды падземныя хады выклікалі ў нас вялікую цікавасць. Спачатку аб’ектыўная інфармацыя пра Ружанскі палац трапляла мне на вочы выпадкова, пазней я стаў збіраць яе мэтанакіравана. Цяпер хачу падзяліцца з вамі звесткамі пра Першую Ружанскую бібліятэку Сапегаў.

У 1859 годзе літаратар Уладзіслаў Сыракомля напісаў гутарку “Вулічны кнігар”. Яна напісана як споведзь чалавека, які шэсць дзесяцігоддзяў прадае кнігі на гарадскіх вуліцах. Цікава, якія кнігі чыталі адукаваныя людзі ў першай палове-сярэдзіне ХІХ ст. на землях былога Вялікага Княства Літоўскага.